De woningbouwopgave is een ingewikkelde taak: terwijl er miljoenen huizen gebouwd of aangepast moeten worden, kampen we ook met schaarste aan grondstoffen en de noodzaak om de uitstoot van CO2 en stikstof te reduceren. Door te kiezen voor biobased bouwen, waaronder houtbouw, kunnen we deze (en meer!) uitdagingen tegelijkertijd adresseren.
In 1902 maakte de woningwet een einde aan het wonen in ongezonde, vochtige en koude woningen. Sindsdien zijn bakstenen, beton en staal in Nederland de meest gangbare bouwmaterialen. De wet maakte korte metten met het lage niveau van de revolutiebouw die vanaf 1870 opkwam. Maar het had ook een ander effect: het zorgde ervoor dat de gunstige eigenschappen van natuurlijke materialen in de vergetelheid raakte.
Als je doet wat je altijd deed …
Anno 2021 staan we voor andere uitdagingen: Aan de ene kant zien we een acuut woningtekort en moeten er de komende jaren een miljoen woningen bijgebouwd en/of aangepast worden. Aan de andere kant hebben we te maken met de coronacrisis, de afname van biodiversiteit, de klimaatopgave en de energietransitie. Hoe bieden we deze uitdagingen het hoofd? In ieder geval niet door in hetzelfde tempo te blijven bouwen met dezelfde bouwmaterialen. Immers: als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je kreeg. Gelukkig hebben we de kracht van natuurlijke materialen weer herontdekt en weten we: de oplossing schuilt in biobased bouwen.
Wat is biobased bouwen
Bij biobased bouwen wordt gebruik gemaakt van natuurlijk gegroeide materialen, zoals hout, hennep, vlas, plaggen, leem, riet, zeewier, stro, klei, lisdodde en miscanthus. Eigenlijk de materialen waarvan we vroeger ook huizen bouwden. Maar een houten huis is verre van nostalgisch, het is zelfs radicaal en revolutionair. Precies wat we nodig hebben in deze tijden. Biobased bouwen kan een positieve uitwerking hebben op zowel het landschap als de gezondheid én de economie. Het is dus dé oplossing in de woningbouwopgave.
De bouwtijd verkorten met houtbouw
Bouwen met hout en andere natuurlijke materialen biedt veel mogelijkheden voor prefabricage. In de fabriek worden complete gevel-, vloer- en dakelementen geproduceerd die in een paar dagen op de bouwplaats in elkaar worden gezet. Dat verkort de bouwtijd én vermindert de overlast en uitstoot op en onderweg naar het bouwterrein. En denk maar niet dat je van hout alleen simpele blokhutten bouwt: in Noorwegen staat dankzij ‘Cross Laminated Timber’ (kruislings verlijmd hout) een 85 meter hoge houten toren. Ook Barentsz Ontdekkingshuizen zijn state-of-the-art.
Wonen in zo’n prefab houten huis is comfortabel, werkt stressverlagend en ze zijn ook nog eens heel goed (natuurlijk) geïsoleerd. Dat zorgt voor een lage energierekening en een behaaglijk binnenklimaat. Maar ook voor het klimaat daarbuiten is biobased bouwen dus een goede keuze.
In Nederland komt er jaarlijks meer bos bij dan er verdwijnt.
Klimaatvriendelijk bouwen
De manier waarop we bouwen en leven heeft een enorme impact op het klimaat. De bouwsector is verantwoordelijk voor zo’n 11 procent van de mondiale uitstoot van CO2. Het dagelijks energieverbruik van gebouwen neemt 28 procent voor zijn rekening. Daarbij komt dat de meeste conventionele bouwmaterialen van fossiele of minerale oorsprong zijn. Die raken dus ooit op. Ook wordt er voor de productie van bouwmaterialen veel water en energie verbruikt en komt er veel CO2 vrij.
Door biobased te bouwen hoeven we zulke bouwmaterialen minder of niet meer te gebruiken. Bij de productie en het transport van natuurlijke materialen komt veel minder CO2 vrij. Daarbij slaan natuurlijke materialen juist CO2 op. Als we hout gebruiken als bouwmateriaal leggen we die CO2 voor tientallen of misschien wel honderden jaren vast. En omdat het om gegroeide materialen gaat, putten we grondstoffen niet meer uit. Onder de streep kan biobased bouwen zelfs een positieve impact hebben.
Bomen kappen voor het klimaat?
Komen er spontaan doemscenario’s van een leeg gekapte Amazone in je op? Logisch, bomen kappen voor het klimaat klinkt behoorlijk tegenstrijdig. Maar werken met hout hoeft niet ten koste te gaan van het bos. Juist niet. In Nederland en in de rest van Europa is genoeg ruimte voor bos. Sterker nog: in Nederland komt er jaarlijks meer bos bij dan er verdwijnt. En de vraag naar biobased materialen kan een boost geven aan de duurzame landbouw, waardoor we in Nederland juist meer, beter en klimaatbestendig bos kunnen krijgen.
Kortom: in de woningbouwopgave is hout goud. Wil je meer weten over prefab houten huizen? Bekijk alle 100% elektrische en energiezuinige Barentsz-huizen of ontwerp je eigen houten huis.
